การจัดวางผังเมืองเป็นเรื่องใหญ่และสำคัญอย่างมากในสำหรับเมืองใหญ่ ส่วนใหญ่การบริหารจัดการพื้นที่จะแบ่งออกเป็นโซนด้วยสีแตกต่างกันเพื่อให้ มองเห็นภาพเมืองได้ง่ายว่าอะไรอยู่ตรงไหน ยกตัวอย่างเช่น สีแดง เป็นเขตพาณิชยกรรม สีม่วงเป็นเขตอุตสาหกรรมเป็นต้น วันนี้เราจะมาพูดถึงสีหนึ่งที่สำคัญอย่างมาก นั่นคือ สีเขียว

พื้นที่สีเขียว คืออะไร

พื้นที่สีเขียว หากแปลความหมายอย่างตรงตัวก็คือ อาณาบริเวณที่มีพืชขึ้นปกคลุม ไม่ว่าจะเป็นทั้งในเมือง และนอกเมืองโดยที่ประชาชนสามารถเข้าไปใช้ประโยชน์ได้ ซึ่งประโยชน์นี้อาจจะเป็นทางตรงหรือทางอ้อมก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นพักผ่อนหย่อนใจ ออกกำลังกาย หรือทำกิจกรรมระหว่างกันก็ได้เช่นกัน

พื้นที่สีเขียวมีแบบไหนบ้าง

ในเมืองใหญ่พื้นที่สีเขียวอาจจะมองหายากสักหน่อย แต่เราสามารถแบ่งประเภทของพื้นที่สีเขียวออกเป็น 2 กลุ่มได้แก่ พื้นที่สีเขียวที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ พื้นที่สีเขียวที่ถูกปล่อยรกร้างจนหญ้าขึ้นปกคลุม ก็นับอยู่ในส่วนนี้ด้วย สองเป็นพื้นที่สีเขียวที่เกิดขึ้นจากการสร้าง ไม่ว่าจะเป็น สวนสาธารณะ สวนหย่อม พื้นที่สีเขียวบริการของหมู่บ้าน เกาะกลางถนน ต้นไม้สองข้างทาง เหล่านี้เป็นต้น

การใช้ประโยชน์ของพื้นที่สีเขียว

พื้นที่สีเขียวมีข้อกำหนดออกมาไว้ชัดเจนว่า จะต้องใช้ที่ดินเหล่านี้เพื่อการเกษตรกรรม หรือ เกี่ยวข้องกับการเกษตรกรรมเท่านั้น อาจจะเป็นพื้นที่สำหรับปลูกผัก ปลูกต้นไม้ อะไรพวกนี้ได้ แต่กฎหมายก็เปิดช่องไว้ด้วยว่า พื้นที่สีเขียวเหล่านี้สามารถเอาไปใช้ประโยชน์อื่นได้ แต่สามารถทำได้แค่ร้อยละ 5-10 ของพื้นที่ทั้งหมดเท่านั้น ห้ามใช้เกินกว่านี้หากฝ่าฝืนกฎหมายอาจจะโดนโทษได้ สาเหตุต้องออกกฎเข้มแบบนี้ก็เพื่อป้องกันคนเจ้าเล่ห์เอาพื้นที่สีเขียวไปทำประโยชน์ให้กับตัวเอง เช่น เอาไปตั้งโรงงาน เอาไปทำเป็นรีสอร์ต โรงแรม เป็นต้น

จุดประสงค์ของพื้นที่สีเขียว

หากเป็นนอกเมือง พื้นที่สีเขียวจะหมายถึงการเกษตรกรรม แต่ถ้าเป็นในเมืองพื้นที่สีเขียวจะมีความหมายเกี่ยวกับพื้นที่สำหรับพักผ่อนของประชาชนในเมืองด้วย จะเรียกว่าเป็น ปอดของเมืองใหญ่ก็ว่าได้ ยกตัวอย่างกรุงเทพ มองไปทางไหนก็มีแต่ตึกคอนกรีตเต็มไปหมด ไอเสีย ควันรถ และอีกมากมายลอยฟุ้งในอากาศ จึงต้องมีพื้นที่สีเขียวบ้างเพื่อให้ประชาชนได้มาพักผ่อนหย่อนใจ ฟอกปอดกับธรรมชาติบ้าง

การพัฒนาพื้นที่สีเขียว

สำหรับกรุงเทพ ความท้าทายสำคัญด้านผังเมืองก็คือ เราจะทำอย่างไรเพื่อพัฒนาพื้นที่สีเขียวให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด มันต้องมีอะไรมากกว่าแค่ปลูกต้นไม้ ปลูกหญ้า จะเห็นว่าตอนนี้มีภาคเอกชนเข้ามาสร้างพื้นที่สีเขียวรูปแบบใหม่ที่ให้ความสวยงาม ต้นไม้ และสร้างแนวคิดอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติไปพร้อมกัน  อย่างเช่น โครงการป่าในกรุง ของปตท.นั่นไง เคยไปกันหรือยัง